İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Tunç Soyer, İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi çalışmalarını anlattı. Atatürk’ün Cumhuriyet’i ilan etmeden iktisat siyasetlerini oluşturmak üzere İzmir İktisat Kongresi’ni topladığını hatırlatan Soyer, “Biz de 2’nci yüzyılın iktisat siyasetlerini ortaya koymalıyız. Bu kongre geleceğe ışık tutacak” dedi. Soyet, “Cumhuriyet’in 100’üncü yılında geleceğin Türkiye’sini inşa edeceğiz” diye konuştu.
Sözcü müellifi Ruhat Mengi’nin sorularını yanıtlayan Soyer, “İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi”nden şöyle bahsetti:
“Daha birinci aday olduğumda şunun idrakindeydim; Ben ne şanslı bir adamım ki belediye lideri olduğum vakit bu ülke Cumhuriyet’in, kurtuluşun, kuruluşun yüzüncü yılını kutlayacak. 9 Eylül 1922’de İzmir kurtuluyor, aslında o Türkiye’nin kurtuluşuna tekabül ediyor, ondan sonra 29 Ekim 1923 Cumhuriyet, ortada 13 ay 20 gün var ve bu mühlet Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en değerli 13 ay 20 günü zira bu müddet içinde İktisat Kongresi gerçekleştiriliyor. Düşünün, Mustafa Kemal Atatürk bunu İzmir’de yapıyor, şöyle bir kent; yanmış, yıkılmış, 3,5 yıl işgal altında kalmış, sahiden büyük bir yangın görmüş ve üzerinden 5,5 ay geçmiş, daha Lozan Muahedesi imzalanmamış, daha ortada Cumhuriyet yok, bir devlet yok ve İktisat Kongresi’ni yapıyor. Türkiye’nin her yerinden 1135 delege getiriyor; çiftçiler, personeller, tüccarlar ve endüstriciler. Bunlara diyor ki; ‘Yeni bir yüzyılın, yeni bir devletin, yeni bir cumhuriyetin iktisat siyasetlerini oluşturalım.’ Bu bize muazzam bir heyecan ve sorumluluk verdi; artık biz de ikinci bir yüzyıla geçerken yeni yüzyılın iktisat siyasetlerini ortaya koymalıyız.
“Atatürk’ün formatına sadık kalmak istedik”
“Bunun sonucu olacak, içinde kültür ve etrafın de olduğu bu İktisat Kongresi’nin sonunda o denli kararlar alınacak ki. Ben bu toplumun sağduyulu, basiretli beşerlerine inanıyorum, o denli kararlar çıkacak ki yalnızca 3 yıl, 5 yıl sonrası değil bu memleketin geleceğine dair tahlil teklifleri çıkacak buradan. Ve biz bütün siyasi partilerin, meslek odalarının, hepsinin önüne bu teklifleri koyacağız. Dört başka masa kurduk; demokrasi masası, tabiat masası, tarih masası ve teknoloji masası, bu 4 başka masa 4 başka kümeden gelen kararları yatıracak ve her biri kendi bilimsel disiplini içinde bunların düzenlemesini yapacak, örneğin KDV ile ilgili Aşar Vergisi gibisi bir düzenleme yapılmışsa bunun geleceğe nasıl yansıtılması gerektiğiyle ilgili bilimsel katkısını ortaya koyacak. Bunların değerlendirilmesinden sonra 17 Şubat-4 Mart ortasında kongreye bunlar gidecek. Bütün bu masalarda toplanan bilgi kongreye gidecek ve orada en son kararlar alınacak. Orada mevzunun en uzmanı şahıslardan oluşmuş bir yüksek istişare konseyimiz var, onlar son noktayı koyacaklar. Biz 100 yıl evvel Atatürk’ün yaptığı iktisat kongresinin formatın da sadık kalmak istedik, neden İzmir’de toplamış, nasıl toplamış…
Samsun’dan da, Diyarbakır’dan da geliyorlar. Oralardaki meslek odalarından, ticaret odalarından, çiftçi kooperatiflerinden de davet ediyoruz, velhasıl çok umutluyuz. Bu kongrenin sonuçlarının Türkiye’nin geleceğine ışık tutacağını düşünüyoruz.
“Çok büyük bir grup olarak 10 ay daima çalıştık”
10 ay çalıştık, hem de inanılmaz bir tempoda. Hem de daima, bu tertibin hazırlıklarıyla ilgili bir ortaya gelerek çok büyük bir grup çalıştık. Özetle biz Türkiye’den umudunu kesenlere bir umut ışığı yakmış olduk ve bunun temelleri olduğunu gösterdik. Tarkan bunun tahminen de taçlandırılmasıydı.”
“Barışı sonuna kadar savunmak zorundayız”
Soyer, “Uluslararası bağlar ve Avrupa Birliği bahislerinde 2 yüksek lisansınız var. Yunanistan’ın Ege adalarına toplarını koyup İzmir’e çevirmesine ne diyorsunuz?” sorusuna şöyle karşılık verdi:
“Ben şuna inanıyorum; maalesef siyasetçilerin bir kısmı, bilhassa otoriter siyasetçiler iktidarlarını düşmanlar yaratarak perçinliyorlar ve düşmanlıklar üzerinden taraftarlarını ayakta tutuyorlar. Bu yalnızca bizim ülkemiz için değil, dünyanın birçok yerinde iktidarlar için söylenebilir. Yunanistan için de söyleyebiliriz, orada da yakında bir seçim var ve başbakanları mümkün olduğu kadar bir düşman yaratarak seçmeni motive ediyor. Buna bir de jeostratejik ehemmiyeti olan gereçler de eklerseniz o vakit bunlar daha çok taraftar bulacak noktaya geliyor, bunları hafife almamız, küçümsememiz kelam konusu olamaz. Bu memlekette Mustafa Kemal Atatürk’ün en büyük zaferlerinden biri barıştır, savaşın son gününü zaferle, zaferin birinci gününü barışla buluşturmuş bir önderden bahsediyoruz. Yüzyıldır bu coğrafyada kesintisiz barış yaşıyor olmamız en büyük zenginliğimiz, buna sahip çıkmak mecburiyetindeyiz. Bunu bozmak isteyenler, emperyalistler olacaktır, işbirlikçiler daima olacaktır, daima oldu zati lakin biz barışı sonuna kadar savunmak zorundayız, biz o tuzaklara düşmemeliyiz, insanların hele birebir coğrafyayı paylaşan, birebir kültürün izlerini taşıyan insanların savaştan yana bir menfaatleri yok zira.”
Röportajın tamamını okumak için .