Dünya genelinde enflasyonla uğraş kapsamında merkez bankaları sıkı para siyasetlerini gevşetmeye devam ederken, ülkelerin hedeflenen enflasyon oranlarına şimdi yakalayamamış olmaları global iktisat üzerinde belirsizliğin oluşmasına neden oluyor.
ABD’de geçen hafta açıklanan enflasyon dataları beklentiler dahilinde gerçekleşse de, enflasyon baskısının gelecek periyotta güçlü kalabileceği telaşı piyasaların istikamet bulmasını zorlaştırıyor.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in bu ay siyaset faizini 25 baz puan indireceğine kesin gözüyle bakılırken, gelecek yıl toplamda iki faiz indirimi yapılacağına ait fiyatlamalar risk iştahını törpülüyor.
Analistler, para siyaseti metni ve Fed Başkanı Jerome Powell’ın toplantı sonrası yapacağı açıklamalarda gelecek periyot siyasetlere ait sinyaller aranacağını belirterek, alınacak sinyallerle birlikte piyasalarda oynaklığın artabileceğini bildirdi.
ABD’de lider seçilen Donald Trump’ın vergi indirimleri, tarifeler, göç kısıtlamaları üzere izleyeceği siyasetlerin iktisat üzerinde oluşturacağı mümkün tesirlere ait soru işaretleri de varlığını korurken, Fed ile Trump ortasında yaşanabilecek mümkün siyaset uyuşmazlığına yönelik telaşlar da yatırımcıların atacağı adımlarda temkinli davranmasına neden oluyor.
Söz konusu gelişmelerle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi şu sıralarda yüzde 4,39 düzeyinde bulunurken, son 2 yılın tepesini zorlayan dolar endeksi ise yüzde 0,1 azalışla 106,8’den haftaya başladı.
Dolar endeksi ve tahvil faizlerin yükselmesiyle alternatif maliyeti artan altının ons fiyatı geçen hafta yaklaşık yüzde 2 gerilemesinin akabinde yeni haftada yüzde 0,1 yükselişle 2 bin 652 dolardan süreç görürken, Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,2 azalışla 73,9 dolardan alıcı buluyor.
ABD’de Trump’ın seçimlerden galip gelmesi ve kabine çalışmalarında kripto para piyasalarına ölçülü yaklaşan isimleri aday göstermesiyle yükseliş trendini sürdüren Bitcoin, 106 bin doları aşarak rekor tazelemesinin akabinde şu sıralarda 105 bin 100 dolardan süreç görüyor.
Kurumsal taraftaki haber akışı da takip edilirken ABD merkezli yarı iletken geliştiricisi Broadcom’un payları, yapay zeka gelirlerinin yıllık bazda yüzde 220 arttığını bildirmesi ve yapay zeka çiplerine yönelik talebin artacağı varsayımında bulunması sonrası yüzde 24,4 kıymet kazandı.
Broadcom’un piyasa kıymeti, paylarındaki yükselişin tesiriyle birinci kere 1 trilyon doların üzerine çıktı.
Yapay zeka konusundaki optimistlik öbür çip şirketlerinin paylarına de yansırken Micron Technology’nin payları yüzde 4,3 ve Marvell Technology’nin payları yüzde 10,8 yükseldi.
Bu gelişmelerle New York Borsası’nda cuma günü S&P 500 endeksi yatay seyrederken, Nasdaq endeksi yüzde 0,11 yükseldi. Dow Jones endeksi ise yüzde 0,2 düştü. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni haftaya yükselişle başladı.
Avrupa borsalarında cuma günü açıklanan makroekonomik bilgilerin akabinde İtalya hariç negatif bir seyir izlenirken, bugün Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’nın yapacağı açıklamalar yatırımcıların odağında bulunuyor.
Bölgede geçen hafta Almanya’nın ihracatının beklentilerin üzerinde gerilemesi ve İngiltere iktisadının aylık bazda daralması hisse piyasalarının tarafı üzerinde tesirli olurken, Trump’ın vazifeye başladıktan sonra izleyeceği siyasetlerin milletlerarası ticareti ne kadar etkileyeceğine yönelik belirsizlikler bölgede varlığını sürdürüyor.
Öte yandan ECB üyesi Robert Holzmann, ECB’nin yalnızca ekonomiyi canlandırmak emeliyle faiz oranlarını düşürmesinin yanlış olacağını söyledi. Holzmann, “ECB’nin vazifesi ekonomiyi canlandırmak değil, ECB’nin misyonu fiyat istikrarıdır. Ekonomiyi canlandırmak için artık faizleri düşürmek bizim duruşumuza aksi düşer.” dedi.
Siyasi tarafta, bu ayın başında hükümetin düşmesiyle siyasi bir belirsizliğin içine giren Fransa’da, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron geçen hafta François Bayrou’yu ülkenin yeni başbakanı olarak atadı. Yeni hükümetin 2025 yılında kamu idaresinin devamlılığını sağlayacak özel bir yasa çıkarması bekleniyor.
Bu ortada, geçen hafta milletlerarası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Fransa’nın kredi notunu “Aa3″e düşürürken not görünümünü “durağan”a çevirdi. Moody’s’ten yapılan açıklamada, ülkenin kredi notunun “Aa2″den “Aa3″e indirildiği bildirildi.
Not indiriminin ülkenin kamu maliyesinin gelecek yıllarda kıymetli ölçüde zayıflayacağı istikametindeki görüşü yansıttığı belirtilen açıklamada, siyasi bölünmüşlüğün manalı bir mali konsolidasyonu engelleme mümkünlüğünün daha yüksek olduğuna işaret edildi.
İngiltere Merkez Bankasının (BoE) para siyaseti kararı da yatırımcıların odağında bulunurken, bankanın siyaset faizini sabit bırakması bekleniyor.
Analistler, bankanın siyaset metni ve BoE başkanı Andrew Bailey’nin açıklamalarının piyasalarda oynaklığı artırmasının beklendiğini tabir etti.
Söz konusu gelişmelerle cuma günü İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,14, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,1, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,15 kıymet kaybederken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,09 yükseldi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni haftaya ise karışık bir seyirle başladı.
Asya borsalarında Güney Kore’deki siyasi belirsizliklerin sürmesi ve Japonya ile Çin’de ekonomik datalardan alınan karışık sinyallerle negatif bir seyir öne çıkıyor.
Bugün açıklanan datalara nazaran, Çin’de kasım ayında sanayi üretimi yüzde 5,4 ile iddialara paralel biçimde arttı. Tıpkı devirde perakende satışlar yüzde 3 artarak beklentilerin altında kalırken, yeni konut fiyatları yüzde 0,2 düşüş kaydetti.
Öte yandan, milletlerarası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s Ratings Çin’in 2025 büyüme varsayımını yüzde 4,2’ye yükseltti.
Japonya’da ise gözler bu hafta Japonya Merkez Bankasının (BoJ) faiz kararına çevrildi. Bankanın bu hafta da siyaset faizini sabit tutabileceği beklentileri öne çıksa da, son periyottaki dataların faiz artırımına yönelik fiyatlamalarını güçlendirmesi sonrası yatırımcıların temkinli davrandığı gözlemleniyor.
Makroekonomik data tarafında ise Japonya’da aralık ayı imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 49,5, hizmet dalı PMI 51,4 ve bileşik PMI 50,8 olarak gerçekleşti.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Nikkei 225 endeksi yüzde 0,4, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,8, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,4 geriledi.
Yurt içinde cuma günü alıcılı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,66 paha kazanarak 10.125,46 puandan tamamladı.
Dolar/TL, cuma günü yüzde 0,1 yükselişle 34,9370’ten kapanırken, bugün bankalararası piyasada evvelki kapanışın yüzde 0,1 üzerinde 34,9620 düzeyinden süreç görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde bütçe istikrarı, yurt dışında ise ECB Başkanı Lagarde’ın konuşması ve dünya genelinde PMI bilgilerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.150 ve 10.250 puanın direnç, 10.000 ve 9.900 düzeylerinin dayanak pozisyonunda olduğunu söz etti.
Piyasalarda bugün takip edilecek datalar şöyle:
10.30 Avro Bölgesi, ECB Başkanı Lagarde’ın konuşması
11.00 Türkiye, kasım ayı bütçe dengesi
11.00 Almanya, aralık ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI
12.00 Avro Bölgesi, aralık ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI
12.30 İngiltere, aralık ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI
17.45 ABD, aralık ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI