Basketbolun doğduğu yer olan Amerika Massachusetts’te, Afrikalı Müslüman bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Bilqis Abdul-Qaadir, sekiz kardeşin en küçüğü. Basketbol sevgisi, dört yaşında birinci sefer eline bir top almasıyla başlamış olan Abdul-Qaadir, çocukluğundan beri profesyonel basketbol oynamanın hayalini kurmuş. Azmi, yüreği, içindeki tutkusu onu yenilmez ruhuyla basketbol alanlarına atmış. Springfield’daki New Leadership Charter School’da şampiyonluklar kazanmış olan Abdul-Qaadir, bugüne kadar da eyalette hem erkekler hem de kızlar ortasında lise mesleği rekorunu elinde tutuyor. Ardından Abdul-Qaadir, Memphis Üniversitesi’nde ve daha sonra Indiana Eyalet Üniversitesi’nde, NCAA Division I basketbol oynarken başörtüsü takan birinci bayan olmuş. Fakat Abdul-Qaadir’in profesyonel mesleği tam yükselişe geçmek üzereyken, onu oyun ve başörtüsü takmak ortasında seçim yapmaya zorlayan Milletlerarası Basketbol Federasyonu’nun (FIBA) “Hiçbir oyuncunun maçlar sırasında başörtüsü takamayacağını” koşul koştuğunu bildirmesi hayallerini yarıda bırakmış. Abdul-Qaadir, ABD’de başörtülü birinci basketbolcuydu ve geleceği çok parlak görünüyordu ama 24 yaşına geldiğinde bir yol ayrımında buldu kendini. Seçim yapmayı reddeden Abdul-Qaadir, başörtüsünü yasaklayan kurala meydan okumuş. İnancı ile çelişik yaşamaktansa çok sevdiği basketbola veda etmiş.
HEDEFİM GENÇ MÜSLÜMAN KIZLARA BASKETBOL ÖĞRETMEK
Abdul-Qaadir tahminen hayalini sona erdirdi lakin bu hakları için çabayı bıraktığı manasına gelmiyordu. O basketbolu bıraktı fakat hak gayretini hiçbir vakit bırakmadı. Basket alanlarında uğraş edemese de o hayat alanında hem kendisi hem de kendisi üzere olanların hakları için sıkı bir hak uğraşı veriyor. “Oynamamayı seçtikten sonra, kesin maksadım mümkün olduğu kadar çok sayıda genç Müslüman kıza basketbol öğretmekti” diyor. Abdul-Qaadir şimdilerde motivasyon konuşmacısı ve basketbol antrenörlüğü yapıyor. Biz de geçtiğimiz günlerde Türkiye’ye gelen Abdul-Qaadir ile basketbol aşkını ve gayretini konuştuk.
Basketbol, Amerika’nın Massachusetts eyaletinin, Springfield kasabasında icat edildi. Biz dört erkek kardeş, üç kız kardeşiz ve ben en küçükleriyim. O vakit herkes basketbol oynuyordu. Ben de basketbol oynamaya dört yaşındayken başladım ve 11-12 yaşlarında epey yeterli olduğumu fark ettim. Basketbola aşık oldum. Bahsettiğim üzere, basketbolun doğduğu yerde doğup büyüdüm ve biz basketbolcu bir aileydik. Ailem de daima destekçim oldu. Bilhassa ağabeylerim çok destekledi beni. Mesela ben bir şut attığım vakit basket olmadığı vakit bana kızıyorlardı.
BAŞÖRTÜMÜ BIRAKAMAM VAZGEÇEMEM
-Profesyonel olarak birinci basket alanına çıktığınız vakit neler hissetmiştiniz?
Başörtülü bir formda birinci maçıma çıktığım vakit kazanmak için, başörtülü olduğumu unutup yalnızca oyunuma odaklanmış ve konsantre olmuş durumdaydım. Lakin sonra bir boşluk olduğu vakit, etrafıma baktığımda beşerler beni gösterip, başörtümü işaret ediyordu. İnsanların benimle dalga geçip, kelamlı ataklarına maruz kalmıştım. Daha sonrasında doğal ki kızgındım, öfkeliydim, üzgün ve hayal kırıklığına uğramıştım. Fakat benim uygun oyunumu, performansımı gördükten sonra, ben kazandıktan sonra gelip beni tebrik edenler de oldu.
-Uluslararası Basketbol Federasyonu’nun başörtüsünü yasaklayan kuralı nedeniyle en büyük tutkunuz olan basketbol hayaliniz yarım kaldı, profesyonel olarak oynamanıza müsaade verilmedi. FIBA’da nasıl süreçlerden geçtiniz?
FIBA’nın bir basketbol maçında sırf belli bir başlığın takılmasına müsaade veren bir kuralı vardı. Atletik bir baş bandından daha büyük olan her şey yasaklandı. Kuralı öğrendikten sonra FIBA’ya başörtüsü ve oynarken neden başörtüsü taktığım hakkında bilgi verdim. Ne yazık ki FIBA, benim durumumla pek ilgilenmedi ve başlangıçta oyunu dini açıdan tarafsız tutmak istediklerini söyledi. Oyuncuların, oyunlar sırasında gösterdiği birçok dini dövmeye dikkat çekerek karşılık verdim. FIBA, münasebetlerinin adil olmadığını biliyordu ve oyun sırasında başörtüsü takarak kendime yahut başka oyunculara ziyan verebileceğimi söyledi. 10 yıllık başörtüsü taktığım ve basketbol oynadığım hayatımda bir sefer bile kendimi yahut diğer birini yaralamadım. 4 yıl süren avukatlık ve FIBA’yı kuralı iptal etmeye zorlamak için profesyonel sportmenler tarafından imzalanan mektuplar… Ardından, Mayıs 2017’de FIBA, kuralı kaldırdı ve başörtüyle oynanmasına müsaade verdi. Benim savaşım, çabam dört yıl sürdü. O dört yıl ben profesyonel olarak oynayamadım. Tercihim her vakit başörtümden yana oldu. “Gel başörtüsüz oyna dediler” Ben “Hayır başörtümü bırakamam, vazgeçemem” dedim. Basketbolu profesyonel olarak FIBA içerisinde, öteki oyuncular üzere oynayamadım. O yüzden hayatıma sportif yönetici olarak devam ediyorum artık.
GENÇ KIZLAR İNANÇLARINDAN ASLA VAZGEÇMESİNLER
-Amerika’da zorlandığınız anlar oldu mu? Şu an antrenörlük yapıyorsunuz birebir vakitte… Neler söylemek istersiniz?
Şu anda yalnızca genç kızlara, Müslüman kızlara basketbol eğitimi veriyorum. 5 yaş ile 40 yaş ortasında olan Müslüman bayanlara yönelik yalnızca basketbol alanına has ya da spora mahsus eğitimlerin dışında birebir vakitte tertipler sağlıyor ve dayanak vermek maksadıyla kadrolar oluşturuyoruz. Muvaffakiyet ve ödüllerim olsa da profesyonel olarak, Milletlerarası Basketbol Federasyonu’nun (FIBA) tertiplerinde başörtümden ötürü yer alamadım. Geçmişte bunun sancılarını ve olumsuz şeylerini yaşamış biriyim. Lakin hâlâ günümüzde şayet bir Müslüman, başörtülü bir bayan basketbol, voleybol, futbol yahut öteki spor kollarında kendi inancına inanarak çıktığı vakit, başörtüsünden ötürü hakem “Neden takıyorsun?”, “Takmamalısın” diyor. Bazen de büyük kurumlar kabul etmiyor, müsaade vermiyor senin o maça çıkmana, o karşılaşmaya katılmana. Sen ne kadar uygun olursan ol, ne kadar başarılı olursan ol, “Ya başörtü ya oyun” diyorlar. Genç kızlara tavsiyem güçlü kalmaya devam etsinler, oburlarının anlamsız istekleri için inançlarından ve örf ve adetlerinden asla vazgeçmesinler.
Obama özür dileyip “Dön” dedi
-Eski Amerika Birleşik Devletleri Lideri Barack Obama, 2009 yılında Ramazan ayında sizi Beyaz Saray’da iftara davet edip ödül takdim etmiş. Obama, sizin örnek bir öğrenci ve birebir vakitte bir bayan basketbol atleti olduğunuz için ilham verici bir figür olduğunuzu, yalnızca Müslüman bayanlara ilham vermekle kalmayıp, bu dünyadaki herkese ilham kaynağı olduğunuzu söylemiş. O anları anlatır mısınız?
Obama’dan birinci davet geldiği vakit nitekim bunun aldatıcı bir şey, uydurma bir şey olduğunu düşündüm fakat sonradan gerçek olduğunu anladım ve direkt Obama’nın yanı başındaydım. Kendisi geçmişle alakalı özür dileyip, “Hadi tekrar dön basketbol hayatına” dedi ve ödülümü aldım. Bu gurur verici onur verici bir şeydi benim için. Obama’nın teklifinden sonra birtakım oyunlara katıldım lakin o geçen en yeterli vakitte başörtüsünden ötürü oynayamadım. O anda büyük bir hayal kırıklığıyla bir arada bir sınama yaşadım natürel ki. Hatta sorular da sordum Allah’a. “Neden başörtümü takarak oynayamıyorum?” diye. Lakin artık görüyorum ki o denli olması gerekiyormuş. Her şerde bir hayır vardır.
-Çantanızdaki basketbol rozetinin manasını da merak ediyorum doğrusu…
Benim yaşadığım şeyleri başka kızlar da yaşamasın diye bu logoyu kendim oluşturdum. Gördüğünüz üzere basketbol topu ve üzerinde bir başörtü var. Başörtü, kızların basketbol oynamasına pürüz değil.