Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yine vazifeye geldiklerinde fahiş kira artışı yapanların “ümüğünü sıkacağız” diyerek, “Bu tabloyu kabul edemeyiz” açıklamasında bulunurken, Erdoğan’ın talimatı ile başlatılan çalışmanın çerçevesi ortaya çıktı.
Türk Ceza Kanunu’nda yapılacak düzenlemeyle fahiş kira artışı yapan mesken sahiplerine mahpus ve para cezası uygulanacak. Konutların yaşı, büyüklüğü, niteliğine nazaran bölge bedeli belirlenecek.
Sabah’ta yer alan habere nazaran; AK Parti strateji grubunun tespitlerine nazaran başta büyükşehirlerde olmak üzere seçmenlerin en çok lisana getirdiği problemlerin başında yüksek kiralar geliyor.
Kira harcamalarının düşürülmesi için Etraf, Adalet, Ticaret Bakanlıkları ve ilgili kurumlar çok taraflı bir çalışma yürütüyor. Konutlarda kira artış oranlarına getirilen yüzde 25’lik hudut 11 Haziran 2002-1 Temmuz 2023 tarihleri ortasında yenilenen kira devirlerini kapsıyor. 1 Temmuz tarihine kadar yenilenen kira devirlerinde yüzde 25’lik hudut uygulanmaya devam edecek.
Büyükşehirlerde memurlara vilayet ve ilçe bazında kira katkısı verilecek. Takviyeden kamuda çalışan takımlı, kontratlı memur ve kamu personellerinin faydalanması bekleniyor. Ortalama kiralar ve yaşanılan bölgedeki başka fiyatlar kıymetlendirilerek geçinme endeksi oluşturulacak. İstanbul, Ankara, İzmir başta olmak üzere kira meblağları kıymetlendirilerek harcamaları düşürecek, hayatı kolaylaştıracak meblağlar belirlenecek.
Kira artışına yasal fren çalışması Adalet Bakanlığı uyumunda yürütülüyor. Yapılacak yasal düzenlemeyle “hapis, isimli para ya da para cezası” olmak üzere 3 alternatif üzerinde çalışılıyor. Taşınmazın yaşı, metrekaresi, bulunduğu kat, pozisyonu, niteliği dikkate alınarak bölge bedelleri belirlenecek.
Devam eden kiracı mesken sahibi meseleleri nedeniyle 1 Eylül’den itibaren arabulucuya gidilmesi mecburî hale geliyor. Bu tarihte kira kaynaklı ihtilafların tamamı evvel arabulucuya gitmek zorunda olup daha sonra dava açılabilecek. Bu davada kira bedeli yüzde 25 sonu uygulanmadan belirlenecek. Kira bedeli belirlenirken TÜFE12 aylık ortalamaya nazaran değişim oranı, kiralanan konutun emsal bedeli temel alınıyor.
EV sahibi 10 yıllık müddetin sonunda muhakkak periyodik kira kontratın bitiminden en az 3 ay evvel bildirimde bulunmak şartıyla kontrata son verebilir. Mukavele meçhul süreliyse kiranın başlangıcından 10 yıl geçtikten sonra fesih bildirimiyle kontratı sona erdirebilir. Mesken sahibinin bildirimine rağmen konutu boşaltmayan kiracılar hakkında tahliye davası açılabilir.
Konut kiralarını yüzde 25’le sınırlayan düzenlemenin mühleti 1 Temmuz’da sona erecek. Geçen yıl haziranda getirilen bu uygulamanın 1 yıl daha uzatılması öngörülüyor. Bu tarihe kadar yenilenen kontratlarda yüzde 25’lik hudut uygulanmak zorunda olup düzenleme 5 yılı geçen kontratları ise kapsamıyor. Beşinci yılını dolduran mesken sahibi kiracıyla anlaşamazsa kira tespit davası açma hakkına sahip bulunuyor.