Vücudun tamamında ya da bir kısmında hissedilebilen kaşıntı, herkeste görülebilen bir histir. Kimi durumlarda en az ağrı kadar rahatsız edici boyuta ulaşabilen kaşıntı, pek çok sıhhat sorunundan kaynaklanabilir. Kaşıntının denetim altına alınmaması, altta yatan hastalığın ilerlemesine, cilt sorunlarına, uykusuzluğa ve hatta depresyona bile yol açabilir.
Kişinin hayat kalitesinin düşmesine neden olan bu durum, kaşıntı, kabarma halinde de görülebilir ve bedenin çabucak her yerinde oluşabilir. Bedende kaşıntı ve kabarcıklar, deri hastalıklarının yanı sıra böcek sokması, gerilim, alerji, parazit, mantar, kansızlık, diyabet, kanser, kan hastalıkları ve ilaç yan tesirleri üzere geniş bir yelpazede bulunan rahatsızlıklardan kaynaklanabilir.
GECE BEDEN NEDEN KAŞINIR?
Gece kaşıntıları çoğunlukla psikiyatrik hastalıklara bağlı gelişir. Gün içerisinde insan beyni diğer şeylerle meşgul olabilir. Meskene gelip boşluğa niyet günlük aktivite ve gerilime bağlı zihinden geçen kanılar şahısta kaşıntıya neden olur.
Gece kaşıntılarının ikinci nedeni uyuzdur. Uyuz kaşıntısı hastayı gece uykudan uyandırır. Ruhsal rahatsızlıklarda gelişen kaşıntıda kişi orta sıra rahat uyuyabilse de uyuzda kaşıntı her gece istisnasız olur.
HANGİ KANSER TİPİ KAŞINTIYA NEDEN OLUR?
-Karaciğer
-Safra kesesi
-Pankeras kanseri
-Mide kanseri
-Nadiren prostat
Özellikle yaşlı hastalarda gelişen kaşıntılarda kanser riskinin göz arkası edilmemesi gerekmektedir.
VÜCUTTA KAŞINTI HANGİ HASTALIKLARIN HABERCİSİDİR?
Kaşıntı, bedenin tümünde olabileceği üzere sadece muhakkak bölgelerde de olabilir. Bu durum ruhsal olabileceği üzere birtakım hastalıkların semptomu olarak da ortaya çıkabilir. Kaşıntının nedeninin tam olarak anlaşılması için tabibe başvurulmalıdır. Ön tanıya yardımcı olabilecek beden kaşıntılarının bir kısmı şu biçimdedir:
Gece Artan Kaşıntı: Gece yatağa yatıldığında ya da uyku sırasında artış gösteren kaşıntı, çoğunlukla deri ve parazit enfeksiyonlarını işaret eder. Ayrıyeten yatak, yastık ve yorgan üzere dokuma eserlerinin fazla deterjanla yıkanması ya da âlâ durulanmamasına bağlı olarak alerjik bir tepki da olabilir. Birtakım kumaş cinsleri de cildi tahriş ederek kaşıntı hissinin artmasına neden olabilir.
Kaşıntı ve Artan Su Tüketimi: Kaşıntıya eşlik eden çok su tüketimi ve olağandan fazla idrara çıkma üzere şikayetler, diyabet hastalığından kaynaklanabilir.
Kaşıntı ve Kilo Kaybı: Belirgin bir formda kilo kaybının yaşandığı, deri renginde farklılıkların gözlendiği ve kaşıntı hissinin arttığı durumlarda kanser kuşkusu göz önünde bulundurulmalıdır. Lakin net teşhis için sıhhat taramalarının yapılması gerekir.
Kaşıntı ve Çarpıntı: Kişinin olağandan fazla kaşınmasına eşlik eden çarpıntı ya da saç dökülmesi varsa hipotiroidi hastalığı göz önünde bulundurulmalıdır. Kaşıntının sebebi, tiroit bezinin fazla çalışmasına bağlı olarak kan seviyesinde TSH hormonunun çok fazla bulunması olabilir.
Kaşıntı ve Cilt Renginde Değişim: Deri ve gözlerde sararma, idrar renginde yoğunluk, şişkinlik, karın ağrısı ve kaşıntı, karaciğer hastalıkların belirtisi olabilir.
Kaşıntı ve Hâlsizlik: Yorgunluk ve hâlsizlik üzere belirtilerin varlığında hipotiroididen şüphelenilir.
Kaşıntı ve Kırmızı Lekeler: Cilt yüzeyinde kabarıklık biçiminde oluşan kızarıklıklar ve kaşıntı, halk ortasında kurdeşen olarak bilinen ürtiker hastalığının işaretçisi olabilir.
KAŞINTIYA NE ÂLÂ GELİR?
Nörodermatit yani sinirsel egzama bugünlerde çok karşılaşılan bir hastalıktır. Bu rahatsızlıkta hem dermatolog hem psikiyatri uzmanının tedavi etmesi gerekir. Psikiyatrik temele dayanan kaşıntıların da birçok formu vardır. Günlük gerilime bağlı kaşıntılar gelişebildiği üzere kronik psikiyatrik hastalıklara bağlı kaşıntılarla da karşılaşılabilir. Bu durumlarda iki kısımda uzman görüşüyle tedavi planlanması kıymetlidir.
Karaciğer hastalıklarında, çok alkol tüketen hastalarda, siroz hastalarında kaşıntı görülür. Karaciğer bedende böbrekle birlikte toksin atan organdır. Safra kesesi hastalıklarında; safra keseden gerçek düzgün akamazsa geri gelirse, safra artarsa halk arasında sarılık denilen hastalık oluşur bu da kaşıntıyı etkileyen faktördür. Safra kesesini tıkayan taşlar, pankreas hastalıkları, böbrek hastalıkları ve böbrek yetmezliğine bağlı kaşıntılar oluştuysa burada da o hastalığa yönelik tedavi planlanması gerekmektedir.
Kaşıntının yatıştırılması için cilde sürülen kremler kullanılır. Kaşıntı kremleri genelde kortizon içerir lakin kortizonlar farklı kategoride ve nemlendirici ile birlikte verilir. Bu ikili tedavide hem tesiri daha fazla olmakta hem de kortizonun yan tesirleri azaltılmaktadır. Kortizon hücrelerin geri çekilmesinde kaşıntının azalmasında en kıymetli faktördür.
Her kaşıntıda birebir ilaç kullanılmamaktadır. Uzmana sormadan kaşıntı için daha evvel kullanılan ilaçlar kullanılmamalı, kaşıntının nedeni öğrenilmelidir. Mantar da kaşıntı yapabilir ancak kortizonlu krem mantara sürülürse kaşıntıyı alsa da mantarın artmasına sebep olur.
Kaşınan bölgeye soğuk uygulanması histamin tesirini azaltacağı için kaşıntının azaltılmasında faydalı olabilir.
KAŞINTI NEDEN OLUR?
Kaşıntı nedenlerinin yüzde 90’ı kolay tepkilerden oluşmaktadır. Fakat gerilime bağlı ya da iç hastalıklar nedeniyle de kronik hastalık habercisi kaşıntılar meydana gelebilir.
Şeker hastalarının inatçı kaşıntıları olur. Bu kaşıntılar bazen bilhassa genital bölgede ağırlaşır. Bu durumda yeniden cilt hekiminden yardım almak gerekir. Ayrıyeten deride kabarcıklanma ve yaraların oluşması çok sık görülen bulgular ortasındadır. Bu kabarcıklar katiyen patlatılmamalıdır.
Gebelikte sık görülen cilt rahatsızlıklarından biri ürtikeryal döküntüdür. Bu hastalık ekseriyetle birinci gebeliklerde görülmektedir. 35. haftadan sonra ortaya çıkar. Göbek etrafından başlayan kaşıntı, bilhassa çatlama alanlarına yerleşen kaşıntı ve kırmızı ürtikeryal dediğimiz şişliklerle başlar. Şiddetli kaşıntılar olabilir. Nedeni tam olarak bilinmese de derinin gerginleşmesine bağlı olarak ortaya çıktığı rahmin edilmektedir.Bu kaşıntılar, doğumdan sonra zaten geçer.
Kaşıntıya neden olan etkenler aşağıdaki formdadır;
-Alerjik reaksiyonlar
-Gıda alerjisi
-Kuru cilt
-Sıcak maruziyeti
-Bazı enfeksiyonlar
-Karaciğer hastalıkları
-Safra yolu hastalıkları
-Böbrek hastalıkları
-Sinek ve böcek sokmaları
-Lenfomalar
-Psikiyatrik hastalıklar
-Egzama
-Makat bölgesinde inatçı kaşıntı ( Pruritus Ani)