Araştırmacılar, dünyanın en eski taş sanatlarından kimilerine konut sahipliği yapan Endonezya Borneo’sunun Doğu Kalimantan’daki Liang Tebo isimli bir mağarasında 31 bin yıllık bir insanın gömülü vücudunda bacak ampütasyonuna dair bulgular ele geçirdi.
Keşfedilen yeni bulgu, karmaşık bir ameliyatı gerektiren ampütasyon sürecinin kökenini 24 bin yıldan daha geriye götürdü.
Cesedi inceleyen Dr. Melandri Vlok, ameliyatın yapıldığının “oldukça açık” olduğunu tabir etti.
Tedavi hedefli yapılmış
Arkeologlar, sözkonusu süreçten sonra “Ampüte edilen kişinin, vefatına kadar yıllarca antik topluluk tarafından bakıldığını” söylüyor.
Ayrıntıları Nature mecmuasında yayınlanan antik vücudun ayrıntılı incelemesinde, şahsa yapılan ameliyatın çocukken gerçekleştiği kaydedildi. Şahsın bacak kemiğindeki büyüme, bu kişinin güzelleştiğini ve altı ila dokuz yıl daha yaşadığını, muhtemelen onlu yaşlarının sonunda ya da yirmili yaşlarının başında öldüğünü gösteriyor.
Mezarı bulan üç araştırmacıdan biri olan, Avustralya’daki Griffith Üniversitesi’nden Dr. Tim Maloney BBC News’e verdiği demeçte, bu antik kemikleri ortaya çıkarmak konusunda “hem heyecanlı hem de dehşete düşmüş” olduğunu belirterek, “Tortuları çok dikkatli bir biçimde fırçaladık ve kalıntıların alt yarısını kayda aldık. Sol ayağın olmadığını, lakin kalan kemik modüllerinin da alışılmadık olduğunu görebiliyorduk” değerlendirmesinde bulundu.
Dr. Maloney, “Elde edilen bulgularda şahsa hayatının geri kalanında bakıldığına dair izlere rastlanması sebebiyle ampüte sürecinin, rastgele bir ceza ya da ritüelden kaynaklanmadığını, tedavi emelli yapıldığından emin olduklarını” lisana getirdi.
Suggests that at least some modern human foraging groups in tropical Asia had developed sophisticated medical knowledge and skills long before the Neolithic farming transition.
Surgical amputation of a limb 31,000 years ago in Borneohttps://t.co/wUw2dezgfT pic.twitter.com/804DxLDDs5
— MU-Peter Shimon 🀄 (@MU_Peter) September 7, 2022
‘Atalarımızı hafife almamalıyız’
Keşifte yer almayan lakin bulguları inceleyen Durham Üniversitesi arkeoloğu Profesör Charlotte Robertson, yeni bulgularla tıp ve cerrahinin insanlık tarihinde geç ortaya çıktığı görüşüne meydan okuduklarının altını çizerek, “Bu bize şefkatin, insan tabiatının bir modülü olduğunu gösteriyor. Atalarımızı hafife almamalıyız” dedi.
Amputasyonların kapsamlı bir insan anatomisi, cerrahi hijyen bilgisi ve değerli bir teknik maharet gerektirdiğine dikkat çeken Robertson, “Günümüzde ampütasyonu batı bağlamında düşünürseniz, çok inançlı bir operasyon olduğunu görürsünüz. Bireye anestezi veriliyor, steril prosedürler uygulanıyor, kanama denetimi ve ağrı idaresi denen bir şey var. Fakat bir bakıyorsunuz 31 bin yıl evvel birisi bu bireye ampütasyon uygulamış ve başarılı da olmuş” tabirlerini kullandı.
Dr. Maloney ve meslektaşları o periyotta ne tıp taş cerrahi aletlerin kullanılmış olabileceğini araştırmaya devam ediyorlar.
halktv.com.tr // DIŞ HABERLER