- Yunanistan, adalar üzerindeki egemenlik hakkının, adaların gayri askeri statüsüyle ilgisi olmadığını ileri sürüyor.
- Lozan ve Paris antlaşmalarına nazaran, halihazırda silahlandırılmış olan Semadirek, Limni, Midilli, Sisam, Sakız, İpsara, Ahikerya, Batnoz, İleriye, Kelemez, İstanköy, İleki, Kerpe, Sömbeki, Rodos ve Meis’in askerden arındırılması gerekiyor.
- Yunanistan, BM’ye mayıs 2021’de gönderdiği mektupta da Atina’nın, Türkiye’nin bu mevzudaki görüşlerini büsbütün reddettiğini bildirdi.
Türkiye’nin kendisi için Ege’de bir tehdit ögesi olduğunu argüman eden Yunanistan, Lozan ve Paris antlaşmalarının aksi istikametindeki kararlarına karşın Doğu Ege adalarını silahlandırma siyasetini savunmayı sürdürüyor.
Türkiye’nin, Doğu Ege Adalarının silahsızlandırılmış statüsünün korunmasına yönelik talebine Yunan politikler, birçok kere Türkiye’nin Yunanistan’ı tehdit ettiği teziyle cevap veriyor.
– YUNANİSTAN, ADALARI SİLAHLANDIRDIĞINI İTİRAF EDİYOR
Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Panayotopulos, Türkiye’nin Yunanistan’ı “casus belli” kararı aracılığıyla tehdit ettiğini ileri sürerek, birçok kere yaptığı açıklamada, “Tehdit edilen silahsızlandırılmaz.” sözlerini kullandı.
Panayotopulos, bu tabirleriyle taraf oldukları memleketler arası mutabakatlara karşıt tavırlarını itiraf etmiş oldu.
Slovakya’nın başşehri Bratislava’da geçen hafta düzenlenen GLOBSEC Güvenlik Konferansında yaptığı konuşmada Yunanistan’ın sabrının hudutlarına yaklaştığını savunan Panayotopulos, “Bazı adalarımızın silahsızlandırılmasını tartışan ve silahsızlandırılmaması halinde onları alacağını söyleyen bir müttefikimizin olması tuhaf. Egemenliklerini mi kaybedeceğiz?” sözlerini kullandı.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias da ocak 2022’de yaptığı açıklamada, “Türkiye adalarımızın karşısına en büyük amfibi kuvveti ve Akdeniz’in en büyük amfibi filosunu yerleştirdi ve tıpkı vakitte bizden adalarımızı silahsızlandırmamızı istiyor.” diyerek Yunanistan’ın kelam konusu adaları silahlandırmasının “kendini savunma hakkı” olduğunu ileri sürdü.
1923 Lozan Antlaşması’na nazaran gayri askeri statüde olması gereken adalardan Semadirek, Limni, Midilli, Sisam, Sakız, İpsara, Ahikerya ile 1947 Paris Antlaşması’na nazaran silahsızlandırılması öngörülen Batnoz, İleriye, Kelemez, İstanköy, İleki, Kerpe, Sömbeki, Rodos ve Meis’te halihazırda Yunan askeri bulunuyor.
Yunanistan, Türkiye’nin itirazlarına ve antlaşmalardan doğan yükümlülüklerine karşın 1960’lardan beri adaları silahlandırarak Ege Adaları’nın silahsızlandırılmış statüsünü ihlal etmeyi sürdürüyor.
Diğer yandan Yunanistan, 1993’te Memleketler arası Adalet Divanının mecburî yargı yetkisini kabul ederken, “ulusal güvenlik çıkarları” ile ilgili askeri tedbirlerden kaynaklı konulara ait olarak mecburî yargı yetkisine çekince koymuştu.
Yunanistan, bu formda adaların silahlandırılmasına ait bir tartışmanın Milletlerarası Adalet Divanı’na gitmesini engellemeyi hedeflerken, bu durum, Yunanistan’ın mutabakat yükümlülüklerini ihlal ettiğinin Atina tarafından zımnen kabul edildiğini ortaya koymuştu.
– YUNANİSTAN, TÜRKİYE’NİN TELAFFUZLARINI REDDEDİYOR
Yunanistan, BM’ye mayıs 2021’de gönderdiği mektupta da Atina’nın, Türkiye’nin bu mevzudaki görüşlerini büsbütün reddettiğini bildirdi.
Atina’nın Doğu Ege’deki adaları silahlandırmadığına ait bir açıklama bulunmayan mektupta, “Yunanistan’ın üstte ismi geçen antlaşmalar mucibince bu adaları silahsızlandırma zorunluluğunu, argümanlara nazaran ihlal ettiğine ait temelsiz önermelere dayanarak, Yunanistan’ın bu adalar üzerindeki egemenliğinin sorgulanma teşebbüsü milletlerarası hukukun temel prensiplerine karşıttır.” sözü yer aldı.
Mektupta, Yunanistan’ın adalar üzerindeki egemenlik hakkının, silahsızlandırılmalarıyla ilgisi olmadığı ileri sürülerek, “Türkiye’nin son yıllarda, büyük bir kısmını Yunan adalarının karşısında saldırgan bir konumda konuşlandırdığı askeri mühimmatını, tasa verici oranda artırdığı hatırlanmalıdır.” tezine yer verildi.
– YUNANİSTAN, EGE’DE KENDİNİ HAKLI GÖSTERMEK İÇİN 16 HARİTA YAYINLADI
Yunanistan Dışişleri Bakanlığından yapılan ve Yunanistan tarafından hazırlanan 16 haritanın eklendiği resmi açıklamada, Türkiye, revizyonist siyaset izlemekle suçlandı.
Açıklamada, “Türkiye’nin Ege Adalarının silahsızlandırılmış statüsüne ait teorileri” sözü kullanılarak, kelam konusu haritalar paylaşıldı.
– ANKARA BM’YE MEVZUYA AİT MEKTUP GÖNDERMİŞTİ
Türkiye, Atina idaresinin Doğu Ege adalarının silahsızlandırılmış statüsünü ihlal eden hareketleri hakkında Temmuz 2021’de BM’ye mektup göndererek şikayette bulunmuştu.
Türkiye’nin BM Nezdindeki Daimi Temsilcisi Feridun Sinirlioğlu imzasıyla, Genel Sekreter Antonio Guterres’e hitaben yazılan mektupta, “Bir defa daha dikkatinize getirmek isteriz ki Yunanistan, Ege ve Akdeniz’deki adaların silahsızlandırılması konusunda ilgili mutabakatlardan doğan yükümlülüklerini yerine getirmemektedir.” sözü kullanılmıştı.
Mektupta, ortalarında Meis adasının da bulunduğu kelam konusu adaların Türkiye ana karasına yakınlığına vurgu yapılarak 1923 Lozan ve 1947 Paris Barış Antlaşmalarında açıkça belirtilmesine karşın Yunanistan tarafından silahlandırılmasının Türkiye’nin güvenliğine önemli tehdit oluşturduğunun altı çizilmişti.
Türkiye’nin, Yunanistan’ın adalar üzerindeki ihlallerini diplomatik kanallar üzerinden tekraren lisana getirdiğine işaret edilen mektupta, “Eğer Yunanistan, mutabakatlardaki yükümlülüklerini yerine getirmede başarısız olursa o mutabakatlardan kaynaklı egemenlik haklarını deniz yetki alanlarının belirlenmesi dahil öne süremez.” tabirine yer verilmişti.